به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

مقاومت به انسولین؛ علائم و راهکار‌های طبیعی بهبود آن

تاریخ انتشار: ۳ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۹۱۲۸۷

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، مقاومت به انسولین خطر ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهد و البته نشانه‌های مشخصی ندارد. برای همین، پزشک باید سطح قند خون شما را به طور مرتب بررسی کند. انجمن دیابت آمریکا تخمین می‌زند که ۵۰ درصد از کسانی که مبتلا به این عارضه هستند و یا در مرحله پیش دیابت قرار دارند، در صورت تغییر ندادن شیوه زندگی، به دیابت نوع ۲ مبتلا می‌شوند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مقاومت به انسولین چیست؟

انسولین هورمونی است که از جزایر لانگرهانس واقع در لوزالمعده ترشح می‌شود. با خوردن غذا علی‌الخصوص کربوهیدرات، قند خون بالا رفته و بدن برای تنظیم این قند خون، شروع به ترشح انسولین می‌کند؛ با این کار قند خون تبدیل به گلیکوژن قابل استفاده برای سلول‌ها شده و در نتیجه به تنظیم مقدار قند خون منجر می‌شود.

در شرایطی، سلول‌هایی که از گلیگوژن استفاده می‌کنند در مقابل انسولین واکنش نشان نمی‌دهند. یعنی قند خون نمی‌تواند به گلیگوژن قابل استفاده تبدیل شود؛ در نتیجه یک نوع مقاومت سلولی ایجاد می‌شود که آن را مقامت به انسولین می‌نامند.

در این هنگام، قند خون بالا می‌رود و بدن برای تنظیم قند خون ناچار به تولید انسولین بیشتری می‌شود. به وضعیتی که مقدار انسولین و قند خون بالا باشد، هایپرانسولینمی گفته می‌شود.

اگر این روند ادامه پیدا کند، لوزالمعده آسیب می‌بیند و نمی‌تواند همانند قبل انسولین تولید کند. در نتیجه قند خون فرد بالا می‌رود و زمینه را برای ایجاد دیابت نوع ۲ فراهم می‌کند.

 انسولین هورمونی است که به گلوکز موجود در گردش خون (قند خون) کمک می‌کند تا به بافت‌های بدن وارد شده و در آن جا برای تبدیل شدن به انرژی ذخیره شود. انسولین در واکنش مستقیم به افزایش میزان گلوکز در خون و از غده پانکراس ترشح می‌شود. اگر میزان طبیعی انسولین نتواند سطح گلوکز خون را کاهش دهد و آن را در بافت‌ها ذخیره کند تا بعد‌ها به صورت انرژی در بدن آزاد شود، غده پانکراس انسولین بیشتری ترشح می‌کند.

بنابر اعلام دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت اگر چه در برخی از افراد این ترفند کارآیی دارد، اما در برخی دیگر این میزان اضافی انسولین باز هم قادر نیست گلوکز را به بافت‌ها وارد کرده، برای تبدیل شدن به شکل انرژی در آن‌ها ذخیره کند. به این ترتیب این افراد همزمان هم گلوکز و هم انسولین بالایی در خونشان دارند.

نشانه های مقاومت به انسولین

هنگامی که برای ذخیره گلوکز خون در بافت‌ها مقادیر بالایی از انسولین لازم است، حالتی به نام مقاومت به انسولین ایجاد می‌شود و نشانه‌های زیر را به همراه دارد:

_ چاقی شکمی: چاقی و به طور خاص چاقی شکمی، یکی از علائم زمینه‌ای مقاومت به انسولین است. در واقع چربی شکمی منجر به اختلال در تحمل گلوکز می‌شود. یک رژیم غذایی سالم در کنار ورزش که به کاهش چاقی شکمی کمک می‌کند، خود راهی برای مبارزه با سندرم مقاومت به انسولین است.

_ ابتلا به آکنه: در مبتلایان به سندرم مقاومت به انسولین، سبوم و چربی پوست بیش از حد تولید می‌شود و به صورت آکنه خود را نشان می‌دهد. این در حالی است که رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات منجر به وخیم‌تر شدن این وضعیت خواهد شد. رژیم غذایی سرشار از سبزیجات تازه و گوشت بدون چربی در کنار مصرف کمتر قند می‌تواند یک راه مبارزه با این علامت سندرم مقاومت به انسولین باشد.

_ سندرم تخمدان پلی کیستیک: بسیاری از زنانی که از سندرم تخمدان پلی کیستیک رنج می‌برند، سطوح بالای انسولین در خونشان وجود دارد و باعث شده تخمدان آن‌ها تستوسترون و دیگر هورمون‌ها را بیش از حد تولید کند. دوره‌های نامنظم قاعدگی و رشد کیست‌های دردناک در تخمدان از نشانه‌های سندرم تخمدان پلی کیستیک است. کنترل سطح انسولین می‌تواند به کنترل علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک و جلوگیری از مشکلات باروری کمک کند.

_ ریزش مو در زنان: علاوه بر ذخیره سازی چربی و تنظیم سطح قند، انسولین به تنظیم رشد مو نیز کمک می‌کند. زنانی که مبتلا به مقاومت به انسولین هستند، در معرض ابتلا به ریزش مو نیز قرار دارند و حتی طاسی با الگوی زنانه را نیز تجربه می‌کنند. زنانی که روزانه بیش از ۲۵۰ رشته مو از دست می‌دهند، باید از نظر ابتلا به سندرم مقاومت به انسولین تحت بررسی قرار گیرند.

_ وجود لکه‌های سیاه روی پوست: یک بیماری پوستی به نام acanthosis nigricans، شامل لکه‌های سیاه بر روی پوست می‌تواند نشان دهد مقاومت به انسولین وجود دارد.

_ بالا بودن قندخون: هنگامی که پانکراس برای مدت طولانی دیگر نمی‌تواند انسولین کافی تولید کند، قند خون افزایش می‌یابد. قند خون بالا با علائمی مانند تشنگی بیش از حد، بی‌حالی، تکرر ادرار و علائم جدی تری مانند صدمه به کلیه‌ها، خود را نشان می‌دهد. افراد مبتلا به سندرم مقاومت به انسولین نیاز به کنترل مداوم قند خون و حفظ یک رژیم غذایی سالم دارند.

_ میل به مصرف کربوهیدرات: مقاومت به انسولین یعنی قند بیش از حد در خون شما به انرژی تبدیل نشده است و به همین دلیل بدن شما سیگنال‌هایی به مغز می‌فرستد که باعث می‌شود بدن بیشتر طلب کربوهیدرات کند. مبارزه با این هوس می‌تواند مشکل باشد. خبر خوب این است که بر خلاف دیگر شرایط مربوط به انسولین، سندرم مقاومت به انسولین از طریق نظارت‌های درمانی، رژیم غذایی و ورزش مداوم قابل درمان است.

راهکار‌های طبیعی بهبود مقاومت به انسولین

 این ۱۴ راهکار طبیعی می تواند به شما برای بهبود این بیماری کمک کند:

خواب کافی داشته باشید: کمبود خواب می‌تواند به سلامت شما آسیب برساند و ممکن است مقاومت به انسولین را افزایش دهد. جبران خواب از دست رفته ممکن است به معکوس‌کردن اثرات آن کمک کند.
تمرین بیشتر: تمرینات هوازی و مقاومتی می‌توانند به افزایش حساسیت به انسولین کمک کنند، اما ترکیب آن‌ها موثرتر به نظر می‌رسد.
استرس خود را کاهش دهید: استرس مداوم با خطر افزایش مقاومت به انسولین مرتبط است. مدیتیشن، ورزش و خواب، راه‌های بسیار خوبی برای کمک به کاهش استرس هستند.

کاهش وزن را مد نظر قرار دهید: اضافه وزن به ویژه در ناحیه شکم، حساسیت به انسولین را کاهش می‌دهد. کاهش وزن ممکن است به افزایش حساسیت به انسولین کمک کند و با کاهش خطر ابتلا به دیابت مرتبط است.

فیبر محلول بیشتری بخورید: خوردن فیبر محلول فواید بسیاری برای سلامتی دارد و با افزایش حساسیت به انسولین مرتبط است و همچنین، به تغذیه باکتری‌های مفید در روده شما کمک می‌کند.

میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ بیشتری را به رژیم غذایی خود اضافه کنید: میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ سرشار از ترکیبات گیاهی هستند که به افزایش حساسیت به انسولین کمک می‌کنند. اما مواظب باشید که در یک وعده غذایی زیاد میوه نخورید، زیرا برخی از انواع آن‌ها قند بالایی دارند.
کربوهیدرات را کاهش دهید: خوردن کربوهیدرات کمتر، توزیع دریافت کربوهیدرات در طول روز و انتخاب کربوهیدرات‌های با GI پایین راه‌های هوشمندانه‌ای برای افزایش حساسیت به انسولین هستند.

مصرف قند‌های افزوده را کاهش دهید: مطلب علائم پوستی مقاومت به انسولین را با بیان یک نکته‌ی مفید دیگر برای بهبود حساسیت به انسولین در سلول‌های بدن ادامه می‌دهیم. مصرف زیاد فروکتوز با خطر بالاتر مقاومت به انسولین مرتبط است. غذا‌هایی که حاوی مقادیر زیادی قند اضافه شده هستند نیز فروکتوز بالایی دارند.

گیاهان و ادویه‌ها را به غذا‌های خود اضافه کنید: سیر، شنبلیله، زردچوبه و زنجبیل ممکن است به افزایش حساسیت به انسولین کمک کنند. تحقیقات درباره این ادویه‌جات اخیراً و عمدتاً در حیوانات انجام شده‌اند و بنابراین، قبل از نتیجه‌گیری قطعی به مطالعات بیشتری نیاز است.

یک پیمانه دارچین به غذای روزانه خود اضافه کنید: دارچین می‌تواند با افزایش انتقال گلوکز به سلول‌ها به افزایش حساسیت به انسولین کمک کند و حتی ممکن است عملکرد انسولین را برای افزایش جذب قند از جریان خون تقلید کند.

چای سبز بیشتری بنوشید: نوشیدن چای سبز می‌تواند به افزایش حساسیت به انسولین و بهبود سلامت کلی شما کمک کند. افزایش حساسیت به انسولین به دلیل نوشیدن چای سبز می‌تواند به دلیل آنتی اکسیدان اپی گالوکاتچین گالات باشد.

سرکه سیب را امتحان کنید: سرکه می‌تواند با بهبود اثربخشی انسولین و به تاخیر انداختن ترشح غذا از معده به افزایش حساسیت به انسولین کمک کند و به انسولین زمان بیشتری برای عمل بدهد.

از چربی‌های ترانس اجتناب کنید: ارتباط بین چربی‌های ترانس مصنوعی و مقاومت به انسولین در مطالعات حیوانی قوی‌تر از مطالعات انسانی است. با این وجود بهتر است از آن‌ها اجتناب کنید، زیرا خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های دیگر را افزایش می‌دهند.

مکمل‌ها را امتحان کنید: مکمل‌های کروم، بربرین و منیزیم با افزایش حساسیت به انسولین مرتبط هستند. به نظر می‌رسد رسوراترول حساسیت به انسولین را به ویژه در میان افراد مبتلابه دیابت نوع ۲ افزایش می‌دهد.

منابع: بهداشت‌نیوز ، پزشکت

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: پزشکی و سلامت مقاومت به انسولین سندرم تخمدان پلی کیستیک سندرم مقاومت به انسولین انسولین مرتبط قند خون بالا رژیم غذایی بیش از حد بافت ها سلول ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۹۱۲۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تلاش ها برای بهبود ایمنی جاده ها کارساز است

تین نیوز پیمان پژمان زاد، سرپرست بخش ایمنی حمل و نقل مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی :

در تقویم ها شاهد تعیین روزهایی برای یادآوری مناسبت های بزرگ دینی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و نظایر آن متناسب با ایام، رویداد، مشکلات موجود و.... هستیم.

یکی از این رویدادها که متأسفانه معمولاً یادآور مشکلاتی اساسی است، روز ملی ایمنی حمل ونقل می باشد. این روز برای آحاد افراد جامعه یادآور احترام به قانون برای پیشگیری از عواقب ناشی از تصادفات و برای مسئولان دستگاه های مختلف و متنوع اجرایی تجدید میثاق با آرمان های انقلاب در راستای افزایش کیفیت زندگی هم وطنان ازطریق اجرای سیاست ها و اقدامات واکنشی و پیشگیرانه در برابر فجایع ناشی از تصادفات است. مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی به عنوان عضو کوچکی از این خانواده، ضمن بزرگداشت فرارسیدن این روز ملی، فرصت را مغتنم دانسته و به سهم خود گزارشی کوتاه از وضعیت جهانی قربانیان تصادفات و نیز ارائه اقداماتی منطبق با توصیه های سازمان بهداشت جهانی در این زمینه را تقدیم حضور می نماید.

 وضعیت جهانی تلفات ناشی از تصادفات جاده ای

 صدمات ناشی از ترافیک جاده ای خسارات اقتصادی قابل توجهی را برای افراد، خانواده های آنها و به طور کلی ملت ها وارد می کند. این خسارات ناشی از هزینه درمان و همچنین از دست دادن بهره وری برای کسانی است که بر اثر جراحات کشته شده یا از کار افتاده اند و برای اعضای خانواده که برای مراقبت از مجروحین نیاز به مرخصی از کار یا مدرسه دارند. تصادفات جاده ای برای اکثر کشورها ۳ درصد از تولید ناخالص داخلی آنها را به همراه دارد.

 بر اساس گزارشات سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۲۱ حدود ۱.۱۹ میلیون مرگ ناشی از تصادفات جاده ای رخ داد (۱۵ مرگ و میر به ازای هر ۱۰۰۰۰۰ نفر جمعیت) که در مقایسه با ۱.۲۵ میلیون مرگ در سال ۲۰۱۰، ۵ درصد کاهش داشت. بیش از نیمی از کل کشورهای عضو سازمان ملل، مرگ و میر ناشی از تصادفات جاده ای را بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱ کاهش دادند. کاهش کلی در مرگ و میر. علیرغم افزایش بیش از دو برابری ناوگان جهانی وسایل نقلیه موتوری، گسترش چشمگیر شبکه های جاده ای و افزایش نزدیک به یک میلیارد جمعیت جهان رخ داد. این نشان می دهد که تلاش ها برای بهبود ایمنی جاده ها کارساز هستند.

 مرگ و میر و جراحات ناشی از تصادفات جاده ای همچنان یک چالش بزرگ برای توسعه جهانی است. از سال ۲۰۱۹، تصادفات جاده ای عامل اصلی مرگ کودکان و نوجوانان ۵ تا ۲۹ ساله بوده و دوازدهمین علت مرگ و میر در تمام سنین است. دو سوم مرگ و میرها در میان افراد در سن کار (۱۸ تا ۵۹ سال) رخ می دهد که باعث آسیب های سلامتی، اجتماعی و اقتصادی زیادی در سراسر جامعه می شود.

 بررسی ها نشان می دهد که کاربران آسیب پذیر جاده مانند عابرین پیاده، دوچرخه سواران و موتورسواران به شدت در معرض خطر قرار دارند. تقریباً ۵۰ درصد تلفات جاده ای مربوط به عابرین و موتورسواران است (در مقابل سرنشینان خودروهای ۴ چرخ که ۳۰ درصد از مرگ و میرها را تشکیل می دهند عابران پیاده ۲۳ درصد و موتورسواران ۲۱ درصد از مرگ و میرها را به خود اختصاص می دهند).

  از هر ۱۰ مرگ ناشی از تصادفات جاده ای ۹ نفر در کشورهای با درآمد کم و متوسط رخ می دهد (۹۲ درصد مرگ و میرها). بر اساس گزارشات سازمان بهداشت جهانی خطر مرگ در اثر تصادفات جاده ای در کشورهای کم درآمد سه برابر کشورهای با درآمد بالا است، این در حالیست که این کشورها کمتر از یک درصد از وسایل نقلیه موتوری را دارند.

 آمارها حاکی از این است که از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱ منطقه اروپا بیشترین کاهش مرگ و میر معادل ۳۶ درصد را تجربه نموده در همین دوره منطقه غربی اقیانوس آرام کاهش ۱۶ درصدی، منطقه جنوب شرقی آسیا ۲ درصد کاهش را گزارش کرده اند. تعداد مرگ و میرها در منطقه قاره آمریکا ثابت مانده است. با این حال، در ۶۶ کشور شاهد افزایش تلفات جاده ای هستیم. ۲۸ مورد از این کشورها در منطقه آفریقا هستند که از سال ۲۰۱۰ تاکنون شاهد افزایش ۱۷ درصدی تعداد مرگ و میرها بوده اند.

 این کشورها برای کاهش خطر تلفات و جراحات پیشرفت کمی در ارتباط با اقداماتی که مطابق با شیوه های سازمان بهداشت جهانی باشد، داشته اند.

 سیاست گذاران دهه ها از عوامل خطرات کلیدی در تصادفات جاده ای اطلاع دارند، با این حال تنها شش کشور بهترین عملکرد را در خصوص توصیه های سازمان بهداشت جهانی در مورد پنج عامل اصلی خطر (سرعت غیرمجاز، رانندگی در حالت مستی، استفاده از کلاه ایمنی موتورسیکلت، کمربند ایمنی و سیستم های صندلی کودک) داشته اند.

 با رشد روزافزون جمعیت جهانی، تقاضای فزاینده برای استفاده از خودرو بخصوص خودرو شخصی ایجاد شده، با این حال، یکی از عوامل کند شدن روند کاهشی تلفات جاده ای تولید خودرو های نا ایمن است. بسیاری از کشورها همچنان به طراحی و ساخت خودرو های خود (خودرو سواری، موتور، دوچرخه و....) تنها به منظور جابه جایی و نه برای مردم و نه با هدف جابه جایی ایمن ادامه می دهند.

 برخی از بزرگ ترین دستاوردهای کاهش تلفات در کشورهایی حاصل شده که در رویکرد سیستم ایمن، به طور گسترده ایمنی مردم را در هسته سیستم های حرکتی قرار می دهد. در منطقه اروپا بیشترین تمرکز کشورهای دارای سیاست ها و قوانینی که با این رویکرد مطابقت دارند وجود دارد و در نتیجه بیشترین کاهش مرگ و میر را گزارش می دهند. منطقه غربی اقیانوس آرام، هم از نظر تعداد کشورهایی که جنبه های رویکرد سیستم ایمن را اتخاذ می کنند و هم در کاهش تلفات، در رتبه دوم قرار دارد. این مثال ها نشان می دهند که با توجه به سطح اراده سیاسی، سرمایه گذاری و ظرفیتی که با مقیاس بحران مرگ و جراحت جاده ای مطابقت دارد، می توان به اهداف کاهش مرگ و میر دست یافت.

افراد در خطر

--شرایط اجتماعی و اقتصادی افراد

بیش از ۹۰ درصد مرگ و میر ناشی از تصادفات جاده ای در کشورهای کم درآمد و متوسط ​​رخ می دهد. نرخ مرگ و میر ناشی از تصادفات جاده ای در منطقه آفریقایی WHO بالاترین و در منطقه اروپا کمترین میزان است. حتی در کشورهای با درآمد بالا، افرادی که دارای پیشینه های اجتماعی-اقتصادی پایین تر هستند، بیشتر درگیر تصادفات ترافیکی جاده ای هستند.

-سن افراد

صدمات ناشی از تصادفات جاده ای علت اصلی مرگ کودکان و جوانان ۵ تا ۲۹ ساله است. دو سوم تلفات ناشی از تصادفات جاده ای در بین افراد در سن کار (۱۸ تا ۵۹ سال) رخ می دهد.

-جنس افراد

مردان معمولاً ۳ برابر بیشتر از زنان در تصادفات جاده ای کشته می شوند. 

عوامل خطرزا

--نبود رویکرد سیستم ایمن: انطباق با خطای انسانی

سیستم های حمل و نقل باید پاسخگوی نیازهای کاربران بوده و خطاهای انسانی را ببخشند(بخشنده بودن راه ها). هدف رویکرد سیستم ایمن برای ایمنی جاده، تضمین سیستم حمل و نقلی ایمن برای همه کاربران جاده است. این رویکرد آسیب پذیری افراد را در برابر صدمات جدی در نظر گرفته و باید به گونه ای طراحی شود که خطاهای انسانی را در خود جای دهد. سنگ بنای این رویکرد راه ها و حاشیه ایمن آنها، سرعت مطمئنه، وسایل نقلیه ایمن و کاربران ایمن است. همه این موارد باید به منظور حذف تصادفات مرگبار و کاهش صدمات جدی مورد توجه قرار گیرد.

-سرعت

افزایش میانگین سرعت هم با احتمال وقوع تصادف و هم با شدت عواقب تصادف ارتباط مستقیم دارد. به عنوان مثال، هر ۱% افزایش در سرعت متوسط ​​باعث افزایش ۴ درصد در خطر تصادف مرگبار و ۳% افزایش در خطر تصادف جدی می شود.

خطر مرگ برای عابران پیاده که خودروها ازجلو با ایشان برخورد می کنند به سرعت افزایش می یابد (خطر مرگ در برخورد درسرعت ۶۵ کیلومتر بر ساعت ۵/۴ برابر سرعت ۵۰ کیلومتر بر ساعت است)

در برخوردهای خودرو به خودرو، خطر مرگ و میر برای سرنشینان خودرو در سرعت ۶۵ کیلومتر بر ساعت ۸۵ درصد است.

رانندگی تحت تأثیر الکل و سایر مواد روانگردان

رانندگی تحت تأثیر الکل و هر گونه مواد روانگردان یا مواد مخدر خطر تصادف را افزایش داده و منجر به مرگ یا صدمات جدی می شود.

تاثیر الکل در تصادفات جاده ای در حالت مستی از سطوح پایین غلظت الکل خون (BAC) شروع و زمانی که غلظت آن در خون راننده به بیش از ۰.۰۴ گرم در دسی لیتر برسد به طور قابل توجهی افزایش می یابد.

در مورد رانندگی با مواد مخدر نیز بسته به نوع مواد مخدر روانگردان، خطر وقوع تصادف جاده ای به درجات متفاوتی افزایش می یابد. به عنوان مثال، خطر تصادف مرگبار در بین افرادی که آمفتامین مصرف کرده اند، حدود ۵ برابر خطر ابتلا به افرادی است که مصرف نکرده اند.

عدم استفاده از کلاه ایمنی موتورسیکلت، کمربند ایمنی و صندلی کودک

استفاده صحیح از کلاه ایمنی می تواند خطر مرگ در تصادف را تا بیش از ۶ برابر و خطر آسیب مغزی را تا ۷۴ درصد کاهش دهد.

بستن کمربند ایمنی می تواند خطر مرگ را در بین سرنشینان خودرو تا ۵۰ درصد کاهش دهد.

استفاده از صندلی کودک می تواند منجر به کاهش ۷۱ درصدی مرگ و میر در میان نوزادان شود.

حواس پرتی رانندگی

انواع مختلفی از حواس پرتی وجود دارد که می تواند منجر به اختلال در رانندگی شود. حواس پرتی ناشی از تلفن های همراه یک نگرانی فزاینده برای ایمنی جاده است.

رانندگانی که از تلفن همراه استفاده می کنند تقریباً ۴ برابر بیشتر از رانندگانی که از تلفن همراه استفاده نمی کنند در معرض تصادف هستند. استفاده از تلفن در حین رانندگی زمان واکنش را کاهش داده (به ویژه زمان ترمز گرفتن و نیز واکنش به علائم راهنمایی و رانندگی) و حفظ مسیر و فاصله مناسب را دشوار می کند.هندزفری ها نیز از گوشی ایمن تر نیستند.

ارسال پیامک نیز به میزان قابل توجهی خطر تصادف را افزایش می دهد.

زیرساخت های جاده ای نا ایمن

طراحی جاده ها می تواند تأثیر قابل توجهی بر ایمنی آنها داشته باشد. در حالت ایده آل، جاده ها باید با در نظر گرفتن ایمنی همه کاربران جاده طراحی شوند. این به معنای اطمینان از وجود امکانات کافی برای عابران پیاده، دوچرخه سواران و موتورسواران است. اقداماتی مانند مسیرهای پیاده روی، خطوط دوچرخه سواری، نقاط عبور ایمن و سایر اقدامات آرام سازی ترافیک می تواند برای کاهش خطر آسیب در میان این کاربران  حیاتی باشد.  

وسایل نقلیه نا ایمن

وسایل نقلیه ایمن نقش مهمی در جلوگیری از تصادف و کاهش احتمال آسیب جدی دارند. مقرراتی در مورد ایمنی وسایل نقلیه در سازمان ملل وجود دارد که اگر در استانداردهای تولید کشورها اعمال شود، به طور بالقوه جان افراد زیادی را نجات خواهد داد. این مقررات شامل الزام سازندگان خودرو به رعایت مقررات برخورد از جلو و جانبی، کنترل پایداری الکترونیکی و اطمینان از نصب کیسه هوا و کمربند ایمنی در همه خودروها است. بدون این استانداردهای اساسی، خطر صدمات ترافیکی چه برای افراد داخل وسیله نقلیه و چه برای کسانی که خارج از آن هستند به طور قابل توجهی افزایش می یابد.

واکنش نا کافی پس از تصادف

تأخیر در شناسایی تصادف و ارائه مراقبت های ویژه برای مصدومین، شدت جراحات را افزایش می دهد. مراقبت از صدمات پس از تصادف بسیار حساس به زمان است. تاخیر چند دقیقه ای باعث زندگی و مرگ است. بهبود مراقبت های پس از تصادف مستلزم حصول اطمینان از دسترسی و کیفیت مراقبت های پیش بیمارستانی و بیمارستانی به موقع است. برنامه های آموزشی تخصصی در این زمینه بسیار مهم است.

اجرای ناکافی قوانین راهنمایی و رانندگی

اگر قوانین راهنمایی و رانندگی در مورد رانندگی در حالت مستی، بستن کمربند ایمنی، محدودیت سرعت، کلاه ایمنی و صندلی کودک اجرا نشود، نمی توان انتظار کاهش تلفات و جراحات ناشی از تصادفات را داشت. بنابراین، اگر قوانین راهنمایی و رانندگی به طور صحیحی اجرا نشوند شانس بسیار کمی برای تأثیرگذاری بر رفتار خواهند داشت.

اجرای موثر اعمال قانون و تعریف مجازات مناسب شامل ایجاد، به روز رسانی منظم، و اجرای قوانین در سطوح ملی، شهری و محلی است که عوامل خطر ذکر شده در بالا را مورد توجه قرار دهد.

جمع بندی برای ایران

متاسفانه کشور ما نیز جزو کشورهایی است که علی رغم تهیه برنامه های متعدد در این سالها (که کشورهای دیگر سرگرم پایین آوردن تعداد تلفات خود بوده اند) پس از سالها کاهش، متاسفانه شاهد رشد تلفات بوده است. اگر گزارش اجمالی فوق را با وضعیت کشور مقایسه کنیم نکات زیادی را می توانیم مشاهده کنیم. همین نکات می تواند اولویت هایی را برای برنامه ریزی و اجرا تعیین کند.

ابتدایی ترین بحث، موضوع تولید ناخالص ملی است. کشورهای با GDP بالا بیشترین کاهش را تجربه کرده اند. این می تواند بدین معنی باشد که آن دسته کشور ها اعتبارات مناسبی را در خصوص ایمنی جاده ای هزینه نموده اند. در کشور و در چند سال گذشته شاهد بودیم که بودجه های مربوط به ارتقا ایمنی پرداخت نمی شد(که به حمداله این موضوع مرتفع گردیده). باید توجه داشت که سرمایه از اصلی ترین عوامل تولید بوده و بدون آن نمی توان انتظار پیشرفت در امور را داشت. عامل مهم بعدی در تولید، وجود نیروی انسانی متبحر است. این نیروها همکنون در دستگاه های ذیربط مشغول به کار و فعالیت هستند. نکته قابل اصلاح در این زمینه این است که غالب این زحمتکشان به صورت تجربی و بر اساس تلاش خود به این تبحر دست یافته اند. بنابراین لازم است تا سازمانها با هدف توانمندسازی افراد ضمن بررسی و شناسایی ذینفعان و وظایفشان اقدام به تعریف دوره های آموزشی ورود و ضمن خدمت متناسب با فعالیت ایشان نموده و ارائه گواهی صلاحیت کاری را اجبارینمایند(برای کارشناسان، مشاوران و پیمانکاران).

به موازات موضوع اعتبارات و نیروی انسانی وجود برنامه هدفمند بر اساس توصیه های سازمان بهداشت جهانی برای تعیین راهبردها و اولویت بندی اقدامات احساس می شود. این تیپ برنامه ها بارها تهیه شده ولی به صورت مدون پیاده سازی نگردیده است. به عنوان نمونه برنامه ملی عملیاتی ایمنی راه ها که توسط مرکز تحقیقات با بکارگیری تعداد زیادی از متخصصین داخلی و خارجی تهیه و اقدامات آن توسط کمیسیون ایمنی راه های کشور ابلاغ شد. این برنامه شامل یک سند از اقدامات مورد نیاز دستگاه ها و گزارشات پشتیبان برای پیاده سازی آن است. گزارش سند به صورت اقدامات کوتاه مدت و بلند مدت در قالب ۵ رکن ایمنی ارائه گردیده است.

به عنوان نمونه در بحث اصلاح و تقویت سیستم مدیریت ایمنی که مسئول اصلی مدیریت پیاده سازی برنامه ها است اقداماتی مانند اصلاح ساختار، تهیه بانک های اطلاعاتی یکپارچه، ایجاد سامانه گزارش گیری و پایش و اثر سنجی اقدامات بر اساس شاخص های مرتبط، حمایت از انجمن های مردم نهاد و ... همچنین ایجاد ردیف بودجه ای مستقل که بر اساس آن قادر به تامین هزینه های مرتبط باشد دیده شده است. این موارد برخی از زیرساخت های پیاده سازی و پایش و  اثرسنجی اقدامات به منظور تهیه برنامه عملیاتی بعدی است.

در زمینه راه ایمن نیز با ملاحظه گزارش فوق و مقایسه آن با برنامه عملیاتی اقداماتی مانند ایمن سازی حاشیه راه(بخشنده بودن)، مدیریت سرعت، ایجاد تسهیلات برای عابرین و موتورسیکلت سواران و ... ذکر شده که مورد تاکید سازمان بهداشت جهانی نیز هست.

در رکن کاربر ایمن نیز بر اساس رهنمودهای بین المللی، مجموعه ای از آموزش ها به منظور اصلاح رفتار کاربران (خصوصا موتورسواران،عابرین و ساکنین حاشیه راه)، اعمال قانون در تخلفات حادثه ساز، اصلاح صدور، آموزش و آزمون گواهی نامه و .... عنوان شده است.

در بحث خودرو نیز پیشنهاد اجباری کردن پاره ای از استانداردها و در بحث سلامت رانندگان و اقدامات پس از سانحه نیز موارد بسیار کاربردی ارائه شده که به دلیل طولانی شدن بحث از ذکر آنها خودداری می شود.

لازم به ذکر است که دستگاه های مسئول این اقدامات را در دستور کار خود قرار داده اند ولی این به معنی پیاده سازی برنامه نبوده و لازم است زیرساخت های لازم آماده و پس از آن اقدام به جمع آوری اطلاعات نمود.

در پایان با تاکید بر پیام سازمان بهداشت جهانی مبنی بر اینکه تلاش ها برای بهبود ایمنی جاده ها کارساز هستند امیدوارم که با شناسایی و اولویت بندی اقدامات موثر و پیاده سازی سیستماتیک آن شاهد کاهش تلفات و خسارات ناشی از تصادفات جاده ای باشیم.

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید